50 NP

Lỗi ngữ pháp

Sự có mặt của ngữ đoạn khỏi phải nói làm cho câu vừa lủng củng vừa sai ngữ pháp. Có thể đoán, có hai cách hiểu câu trên:

(i) Việc các nhà băng cam kết không thu phí ATM khiến người hưởng lợi trực tiếp (là người sử dụng ATM) tạm thời trút được gánh nặng... 

Trong câu trên, khiến người hưởng lợi trực tiếp là người sử dụng ATM... là một cách diễn đạt phi ngữ pháp.
 Lý do: khiến là một vị từ gây khiến, sau nó phải có hai bổ ngữ, bổ ngữ thứ nhất là một ngữ danh từ, bổ ngữ thứ hai là một ngữ vị từ (có hình thức giống như một cụm chủ-vị); chẳng hạn: [A khiến B bực mình/bỏ đi].
Cụm từ (thì) khỏi phải nói (khi) không thể có mặt.

 (ii) (Nếu/Khi) các nhà băng cam kết không thu phí ATM, người hưởng lợi trực tiếp là người sử dụng ATM vì tạm thời trút được gánh nặng...

Ở cách hiểu này, không thể sử dụng khiến, và cụm từ (thì) khỏi phải nói (khi) cũng không thể có mặt ở vị trí như trong câu trên.

Tuy nhiên, chỉ ở cách hiểu (ii) này tác giả mới có thể đưa vào ngữ đoạn tình thái khỏi phải nói. Khi đó, câu sẽ được viết lại như sau: 

- Nếu các nhà băng cam kết không thu phí ATM thì, khỏi phải nói, người hưởng lợi trực tiếp là người sử dụng ATM vì tạm thời trút được gánh nặng...

 Không rõ tác giả muốn chọn cách diễn đạt nào?